استفان هاوکینگ ، هشتم ژانويه سال 1942، دقيقا 300 سال پس از روزي که گاليله ديده از جهان فرو بسته بود در خانه اي کوچک در شمال لندن به دنيا آمد.بعدها و زماني که نام او مرزهاي دانش را درنورديد هميشه از تقارن تولدش با سالگرد وفات گاليله به عنوان تصادفي اعجاب انگيز ياد مي کرد که او را به گذشته اي پر افتخار ارتباط مي دهد.
زمان جنگ جهاني دوم ، خانواده هاوکينگ به منطقه آکسفورد مهاجرت کردند، اگرچه علاقه اوليه استفان به يادگيري رياضيات بود، اما به دليل اين که کالجي که در آن تحصيل مي کرد در اين رشته محصل نمي پذيرفت به تحصيل در علوم فيزيک پرداخت و بعد از آن بود که مجبور شد براي ادامه تحصيل ، در زمينه مورد علاقه ديگرش يعني کيهان شناسي ، عازم کمبريج شود؛ جايي که افتخارات بي نظيري را براي استفان به همراه آورد.
پس از آن که آموزش هاي خود را با سختيهاي فراوان به پايان رساند از سوي دپارتمان رياضيات کاربردي و فيزيک نظري دعوت به همکاري شد و خيلي زود توانست به کرسي دست يابد که سال 1663 در اين دانشگاه بنيان گذاشته شده بود.اين کرسي پيش از هاوکينگ از آن نيوتون بود و پس از آن تنها دايراک ، فيزيکدان برجسته توانسته بود آن را در اختيار بگيرد. اوسالهاي بعد به کار روي نظريات مربوط به يکي از مرموزترين اجرام عالم يعني سياهچاله ها پرداخت و در عين حال سعي کرد پيچيده ترين مفاهيم جهان را با زباني ساده براي مردم بيان کند که از جمله مهمترين کارهاي وي در اين زمينه نگارش کتاب تاريخچه مختصر زمان از سوي اين فيزيکدان پرافتخار جهان است.
هاوکينگ به خاطر مي آورد هيچ گاه در دوران کودکي و مدرسه ، دانش آموز فعالي نبوده و حتي معلمان از دستخط بد او به ستوه آمده بودند؛ اما با ورود به دانشگاه اوضاع فرق کرد و وي علاقه خاصي به فعاليت هاي بدني نشان داد و حتي در يکي دو رشته ورزشي در سطح دانشگاه به موفقيت هايي هم دست يافت ، اما در همين هنگام و از اواخر 19 سالگي علايم مشکوکي از ضعفهاي غير طبيعي در او به چشم خورد. استفان در بيست و يکمين سالگرد تولدش عازم بيمارستان شد تا مجموعه اي از آزمايش ها را پشت سر بگذارد.
وي به بيماري اسکلروز جانبی آمینوتروفیک (ALS) مبتلا شده بود که به تدریج اعصاب حرکتی بدن را از بین می‌برد و با تضعیف ماهیچه‌ها فلج عمومی ایجاد می‌کند به طوری که به مرور توانایی هرگونه حرکتی از شخص سلب می‌شود. معمولاً مبتلایان به این بیماری بی درمان مدت زیادی زنده نمی‌مانند و این مدت برای استفان بین دو تا سه سال پیش بینی شده بود. ناامیدی و اندوه عمیقی را که پس از آگاهی از جریان بر استفان مستولی شد ،می‌توان حدس زد. ناگهان همه آرزوهای خود را بر باد رفته میدید. دوره دکترا-رویای دانشمند شدن - کشف رمز و راز کیهان - همگی به صورت کاریکاتورهایی در آمدند که در حال دورشدن و رنگ باختن به او پوزخند می‌زدند. بجای همه آن خیال پروریهای              بلند پروازانه ،حالا کاری بجز این از دستش بر نمی‌آمد که در گوشه‌ای بنشیند و دقیقه‌ها را بشمارد تا دوسال بعد با فلج عمومی بدن، زمان مرگش فرا برسد.
اوبه اتاقی که در دانشگاه داشت، پناه برد و در تنهایی ساعتها متفکر و بی حرکت ماند. خودش بعدها تعریف کرده‌است که آن شب دچار کابوسی شد و در خواب دید که محکوم به اعدام شده‌است و او را برای اجرای حکم می‌برند و در آن موقعیت حس کرد که هر لحظه زندگی چقدر برایش ارزشمند است. بعد از بیداری به یاد آورد که در بیمارستان با یک جوان مبتلا به بیماری سرطان خون هم اتاق بوده و او از فرط درد چه فریادهایی می‌کشید. پس خود را قانع کرد که اگر به بیماری درمان ناپذیری مبتلااست لااقل درد نمی‌کشد. بعلاوه طبع لجوج و نقادش که هیچ چیز را به آسانی نمی‌پذیرفت هشدار داد که از کجا معلوم که پیش بینی پزشکان درست از کار در بیاید و چه بسا که از نوع اشتباهات کتاب‌های درسی باشد! اما آنچه به او قوت قلب و اعتماد به نفس بیشتری برای مبارزه با ناامیدی و بدبینی داد ،آشنایی اش در همان ایام با دختری به نام (جین وایلد) بود که بعد‌ها همسرش شد. جین دانشجوی دانشگاه لندن بود اما تحت تأثیر هوش فوق العاده و شخصیت استثنایی استفان چنان مجذوب او شده بود که هر هفته به سراغش می‌آمد و ساعتی را به گفتگوی با او می‌گذرانید.آنها پس از چندی رسماً نامزد شدند و استفان تحصیلات دانشگاهی اش را از سر گرفت ؛زیرا برای ازدواج با جین می‌بایست هرچه زودتر دکترای خود را بگیرد و کار مناسبی پیدا کند.  او تصميم گرفت تا آنجا که مي تواند بکوشد زندگي معمولي راعلي رغم ناتوانايي هايش تجربه کند.
او طی دو سال با اشتیاق و پشتکار این برنامه را عملی کرد ؛در حالیکه رشد بیماری لعنتی را در عضلاتش شاهد بود و ابتدا به کمک یک عصا و سپس دو عصا راه می‌رفت. ازدواجش با جین در سال ۱۹۶۵ صورت گرفت و او چنان غرق امید و شادی بود که به پیش بینی دو سال پیش پزشکان در مورد مرگ قریب الوقوعش نمی‌اندیشید. جین تا سال ۱۹۹۱ ازاستفان نگهداری کرد. در آن سال به دلیل مشکلات ناشی از شهرت استفان و بد تر شدن بیماری او، این دو از یکدیگر جدا شدند. سپس استفان که از این ازدواج سه فرزند داشت، با یکی از پرستارانش، الن میسون، ازدواج کرد. کم کم هاوکينگ توان حرکتهاي اصلي خود را نيز از دست مي داد و مجبور بود براي حمل و نقل از صندلي چرخدار استفاده کند.سرانجام بيماري به قدرت تکلم او نيز آسيب رساند و وي را از توانايي حرف زدن نيز محروم کرد. همسر اول الن، دیوید میسون، سازنده نخستین دستگاه گویا برای استفان بود.
يک برنامه روي يک رايانه نصب شد که با انتخاب کلمات مناسب با کمک موس متن مورد نظر را به صدا تبديل می کرد.او ابتدا فقط مي توانست هردقيقه 15 کلمه را ساماندهي کند، اما اين شرايط هم پايدار نماند و وي توانايي حرکت دستان خود را  بجز دو انگشت دست چپش را هم از دست داد. با از دست دادن قدرت تکلم از سال 1985 که یک عمل جراحی برای رفع انسداد تنفسی او در اثر سینه پهلوهم انجام شد، او تنها با این دو انگشت می‌تواند دکمه‌های رایانه بسیار پیشرفته‌ای را فشار دهد که اختصاصأ برای او ساخته شده است و بجای او حرف می‌زند. اینگونه سخنگویی ماشینی طولانی تر است اما خود استیفن که هرگز خوشبینی اش را از دست نمی‌دهد ؛عقیده دارد که اینگونه سخنگویی به او وقت بیشتری  برای اندیشیدن آنچه می‌خواهد بگوید، می‌دهد و سبب می‌شود که هرگز نسنجیده حرف نزند.
اينک نظريات جنجالي او آنقدر معروف شده بود که مهندسان به فکر ساخت ابزار ويژه اي براي او بيفتند و به همين دليل يک صدا ساز ويژه براي او تدارک ديدند؛ صدا سازي که مي توانست با دنبال کردن حرکت چشمان استفان (که جزو معدود اعضاي بدن استفان به شمار مي رود که هنوز سالم است) کلمات مورد نظر او را شناسايي و اعلام کند.استفان با قبول بيماري اش و در عين حال با مبارزه با آن توانست گامهاي بلندي بردارد که شايد بسياري از افراد سالم از برداشتن آن عاجزند.
معلوليت باعث کاهش فعاليت هاي علمي او نشده است.او تدريس مي کند و با شاگردانش بر سر مسائل مختلف به بحث مي نشيند. غير ازمقاله هاي علمي ، براي عموم مردم کتاب مي نويسد و با برگزاري سخنراني ،خود را در قالب يک دانشمند تمام عيار به جهان معرفي مي کند.اکنون تقريبا تمام اعضاي بدن استفان از کار افتاده اند، اما مغز او و اراده او جهان را به تحسين واداشته است. در 62 سالگي، خود، دست به تغييرات بنيادي در دانش کيهان شناسي زده است و به قول يکي از پزشکانش با اسير کردن مرگ در يک سياهچاله مانع از نزديک شدن او به خود مي گردد.
هاوکينگ هنوز هم با اميد به کار ادامه مي دهد. استفان در حالي که محکوم به ادامه حيات روي يک صندلي چرخدار کوچک است ، سوداي حل رازهاي عالم بزرگ مقياس را در سر دارد و آن گونه که خود هميشه يادآوري مي کند، آموخته است که" نا اميد نشود".