نگارش : فيروزه  كيهاني

"  اگر يك دوستي به ديگري محبت دارد آرزويش اظهار آن محبت است و حال آنكه مي داند دوستش از محبت او آگاه است . با وجود اين ميل دارد احساسات  خويش را بيان كند . خدا از آرزوهاي قلوب خبير و عليم است. ولي عواطفي كه انسان رابه مناجات با حق دلالت مي كند از مقتضيات طبيعت است كه ناشي از محبت انسان است به حضرت يزدان .... " 1

           بعضي از تاثيرات دعا و مناجات بدين قرار است :

- بواسطه دعا و مناجات ، فرد راهي براي ارتباط با حق مي يابد و از آن طريق كسب روحانيت نموده و فيوضات الهي نيز شامل حالش  مي گردد . 

- دعا و مناجات سبب  ياد آوري اعمال نيك و پاك به اطفال مي گردد و اين ياداوري  عاملي است كه فرد را از ارتكاب اعمال ناپسند باز مي دارد .

- فرد از طريق تلاوت آيات الهي در صبح و شام ، نيروي روحاني يافته وبه مدد اين نيرو بهتر مي تواند براي مواجهه با دنياي پر تلاطم و پر آشوب كنوني ،آماده و مهيا گردد .

- به واسطه دعا و مناجات ، فرد آرامش خاطر يافته و در سايه اين آرامش مي تواند داراي شخصيتي سالم و متعادل شده ، احساس سرور و انبساط خاطر نمايد . " الا بذكرالله تطمئن القلوب " ( قران مجيد )  ؛ " قلب انسان جز به عبادت رحمن مطمئن نگردد و روح انسان جز به ذكر يزدان مستبشر نشود . " 2  ؛

- قواي حاصله از تلاوت آيات الهي ، به فرد توانائي مقابله با ناملايمات و مشقات زندگي را داده و قدرت توكل و اعتماد او را در زندگي بالا مي برد .

- ادعيه و مناجات سبب بروز خلاقيت و كشف استعداد در فرد مي گردد .  " چون انسان به مولاي خود تضرع كند و به او توجه نمايد و از بحر رحمت ، رحمت طلبد ، نفس اين حالت و ابتهال جالب انوار بر قلبش شود و بصيرتش روشن گردد .... به جانش روح بخشد و وجودش به پرواز آيد .... اين انجذابات سبب ازدياد قابليت و استعداد گردد .... " 3

- تلاوت ادعيه و زيارت آيات الهي سبب حمايت و حفظ و حراست الهي مي گردد و جالب و جاذب تاييدات الهي است .

- زيارت آثار الهي سبب ظهور محبت الله در قلوب فرزندان مي گردد و به واسطهء آن در مي يابند كه بهترين ملجاء و مامن آنها ، دوستي با حق است . " به ذكر الله مانوس شو و از دونش فارغ . چه كه ذكرش انيسي است بي نفاق و مونسي است با كمال وفاق ، ميهماني است بي خيانت و همدمي است بي ضر و جنايت ، مجالسي است امين و مصاحبي است با ثبات و تمكين ، رفيقي است با وفا ، به شاني كه هر كجا روي با تو آيد و هرگز از تو نگسلد . " 4

    آنچه   د ر تربيت روحاني كودكان بسيار مهم است : اولا ايجاد ذوق و شوق و رغبت  نسبت به خواندن دعا  است و ثانيا ايجاد زمينه هايي است  كه اطفال  به اهميت جنبه هاي روحاني حيات كه در ارتباط با خداوند حاصل مي شود و هم چنين  به حلاوت و لذت  خواندن دعا پي برند .

    كودك را نبايد با اجبار، تهديد و يا بد خلقي به تلاوت دعا و آيات الهي فرا خوانده و عادت داد . البته اين بدان معني نيست كه در اين امر مداومت نداشته باشيم . بلكه در اين مورد نيز قاطعيت و مهرباني والدين مهم است . يعني هر صبح و شب كودكان رابا ملايمت و مهرباني به انجام اين امر مهم ياد آوري و آنان را همراهي كنيم و در محيطي پر از روحانيت و صفا ،همراه با فرزندانمان به تلاوت ادعيه وآيات الهي مشغول شويم . نهال محبت الهي در پرتو عشق و محبت و مهرباني رشد ميكند . تلاوت آثار الهي بايد همراه با موقعيتهاي خوشايند براي كودك باشد . كودك نبايد به هيچ عنوان به خاطر نخواندن دعا تهديد يا تنبيه شود .

     عامل بودن والدين به انجام فرائض يوميه مثل نماز و تلاوت آيات و توجه آنان به حق در مواقع شادي و غم ، مشكلات و موفقيتها ، تلاوت ادعيه مخصوصي كه به مناسبتهاي مختلف نازل شده مثل دعاي خواب ، دعاي شفا ء و... موجب ميشود توكل و اعتماد به حق در قلوب فرزندان ايجاد شده ، آنها با آيات و الواح مانوس و زندگي شان با دعا عجين شود .

      گاه چون اطفال معنا و مفهوم ادعيه را درك نمي كنند ، رغبتي به تلاوت آنها نشان نمي دهند . والدين بايد مفاهيم ادعيه وآيات الهي را با زبان كودكانه براي آنها توضيح دهند . براي انجام اين كار مي توانند از تصاوير ، حكايات و مثالهاي مناسب استفاده نمايند .

    در خانواده اي كه زندگي روزانه شان با خوشروئي و خوش خلقي ، توكل به خدا و شادي و شكرانه نسبت به آنچه كه خداوند به انها اعطاء كرده همراه است ، درك و فهم كودكان نسبت به مسائل روحاني افزايش مي يابد . زندگي پدر و مادر بايد طوري باشد كه ايمان واقعي به جاي قول و حرف د راعمالشان جلوه نمايد تا سر مشقي براي اطفال باشند و ايمان واقعي خود را در رفتا رو كردار محبت آميز همراه با لطف و محبت جلوه گر سازند .

     تشويق روشي پر ارزش و و سيله اي مهم براي ايجاد عادات مطلوب، د ركودكان است .اجراي برنامه دعا توسط كودك در منزل و  ضبط  صدايشان روي نوار در زماني كه مناجات تازه اي ياد مي گيرد، طفل را براي خواندن دعا ، سر شوق مي آورد .

    براي ايجاد هر گونه عادتي ، استمرار و مداومت ضروريست . پس با برنامه ريزي، مي توان  وقتهاي مناسبي را در طي روز و شب براي اجراي اين عمل پر فضيلت و مقدس اختصاص داد .

1 ) حضرت عبدالبهاء ، " بهاالله و عصر جديد ص 107 "
2 )  "          "          ، " كتاب آيات الهي ص 182 "
3 )   "         "          ،   " آيات الهي  ؛ ص 182 "
4 )  ايضا ؛