تربيت و تعليم همه جانبه  
            نویسنده: آرام   
« انتظام و روش صحيح به هر نوع جسماني، اخلاقي و يا عقلاني في‌الحقيقه لازم و ضروري است و هيچ تربيتي را نمي توان كامل و مفيد تلقي نمود مگر آنكه اين اصل اساسي در آن مُرعي گردد.»1
 
مادر و پدر بودن پيچيده‌ترين مسئوليت و فعاليت در جهان است. زيرا كودكان با دستورالعمل تربيتي به دنيا نمي‌آيند. 2
اگرچه اولين مربي و مسئول تربيت كودكان والدين هستند، عموماً والدين قبل و حتي پس از تولد در كودك آگاهي لازم را جهت تربيت و تعليم كودكان كسب نمي‌كنند.
« مادران اول مربي اطفالند، هر كودك در بدو طفوليت مانند شاخه تر و تازه است. در تحت تربيت مادر و پدر به هر قسم كه خواهند تربيت نمايند.» 3
امروزه والدين نسبت به روند رشد جسماني و ظاهري كودك و مراجعه به پزشك تا يك سالگي بسيار حساس هستند. امّا متأسفانه از توجه به ابعاد ديگر وجود كودك و پرورش همه قوا و توانايي‌هاي آنان غفلت مي‌ورزند. جنبه‌هاي ذهني، عاطفي، اجتماعي، اخلاقي و همچنين پرورش حواس و مهارتهاي حركتي، رشد و توسعه زبان و توسيع دائره لغات، پرورش خلاقيت و درك زيبايي شناسي و فراگيري خودياري همگي جنبه‌هاي مهم پرورش كودك هستند.
اگرچه براي رشد و پروش هر يك از جنبه‌هاي ذكر شده برنامه و فعاليت‌هاي خاصی بايد پيش‌بيني شوداما تأثير پرورش يك جنبه در ابعاد ديگر مانند حلقه‌هاي متداخل حائز اهميت است.
براي مثال ، پرورش حواس در رشد شناختي و زباني كودك مؤثر واقع مي‌شود.
به همين دليل است كه رشدو پرورش هماهنگ و پيوسته همه جنبه‌هاي وجودي كودك است. موضوعي بسيار مهم آن است كه اين رشد و پرورش بايد ناظر به هدفي متعالي و مناسب با هويت و مقام انسان باشد.
هدف متعالي از رشد و پرورش يك كودك چيست؟
اينكه كودك انسان با استعدادها و قواي بالقوه‌اي پا به جهان مي‌گذارد يك اصل اساسي و غير قابل انكار است.
« انسان را به مثابه معدن كه داراي احجار كريمه است، مشاهده نما به تربيت جواهر آن به عرصة شهود آيد و عالم انساني از آن منتفع گردد.» 4
خصوصيات طبيعي يك كودك بسته به اينكه در سالهاي اوليه زندگي چگونه با او رفتار مي‌شود، در مسيرهاي صحيح و يا غلط، رشد و توسعه مي‌يابد.
بنابراين مي توان گفت هدف متعالي از تربيت و تعليم كودكان شكوفايي قوا و استعدادهاي نهفته آنان است، به طوري كه منجر به عزت نفس و اخذ تصميمات مسئولانه و اخلاقي شود.
كودك بايد در هر مرحله از زندگي خود را موجودي نفيس، عزيز، منحصر به فرد بداند. موجودي كه قادر است خوب را از بد تشخيص دهد و انتخاب كند، انتخابي اخلاقي و مسئولانه.
« .... به جان و دل بكوش كه نورسيدگان در منتهاي حالات انسانيه تربيت شوند ...»5
                                                                      
« ... بايد اطفال را تشويق و تحريص بر فضايل عالم انساني كرد تا از صغر سن بلندهمت و پاكدامن و خوش سلوك و طيّب و طاهر تربيت شوند و در امور عزم شديد و نيّت قوي حاصل نمايند. از هزل در كنار باشند و در هر مقصد عزم صميمي داشته باشند تا در هر موردي ثبات و استقامت كنند.»6
 
منابع
1-    مجموعة آثار بهائي دربارة تربيت ص 102
2-   (راهنماي فضايل)
3-   مجموعه آثار بهايي دربارة تربيت ص 66
4-    مجموعة آثار دربارة تربيت بهائي ص 9
5-   مجموعه آثار بهايي دربارة تربيت ص 48
6-مجموعه آثار بهايي دربارة تربيت ص 65